Thiền
đơn giản chỉ là một nghệ thuật sống TỈNH GIÁC liên tục và nhìn các PHÁP
như nó hiện đang là, như đúng với bản chất thật của nó.
Một
người bình dân cũng có thể học và thực tập được một cách tự nhiên không có khó
khăn chi cả. Chúng ta không cần phải là người có trình độ tri thức cao hay điều
kiện hoàn cảnh thuận tiện mới học và ứng dụng thiền tập được. Tất cả mọi người,
ai ai cũng có thể học và thực hành được và lợi ích sẽ được cảm nghiệm ngay tức
thì cho đến lâu dài về sau. Càng thực tập nhiều thì càng có nhiều kinh nghiệm
và hưởng được nhiều lợi lạc, không những cho chính bản thân mình mà còn cho gia
đình, bạn bè, đồng nghiệp và cả môi trường, vũ trụ nữa.
Thiền
tập bắt đầu từ căn bản:
- Quy
Y Tam Bảo chân chánh và đúng pháp.
- Ứng
dụng việc Quy Y Tam Bảo trong đời sống hàng ngày.
- Thọ
trì và gìn giữ năm giới một cách thực tế trong đời sống.
- Nuôi
dưỡng tự thân, gia đình, xã hội và môi trường một cách đúng đắn.
- Ứng
dụng năm giới trong việc nuôi dưỡng, chăm sóc và trị liệu.
- Quán
chiếu và thực hành về 4 loại thức ăn: đoạn thực, xúc thực, tư niệm thực và thức
thực.
- Tìm
hiểu và ứng dụng "Thiểu dục tri túc-Ít muốn biết đủ"
- Tìm
hiểu và ứng dụng "Tam thường bất túc-Ăn, mặc, ngủ vừa phải thôi" - Hơi
thở có chánh niệm tỉnh giác có lợi lạc gỉ?
- Từng
bước chân trong tỉnh thức nuôi dưỡng và bảo vệ chúng ta như thế nào? - Ứng dụng
Thiền tập-Sống Tỉnh thức trong việc phòng và trị các bệnh từ thông thường như:
dị ứng, cao máu, cao đường, cao mỡ, đau nhức, mất ngủ, mệt mỏi cho đến bệnh ung
thư.
Thiền
tập bắt đầu từ căn bản của một người Phật tử:
1-
Thọ Tam Quy Y và Năm Giới
-
Khi chúng ta phát nguyện Quy Y Tam Bảo:
trước hết chúng ta phải biết rằng mình cần nương tựa liên tục không gián đoạn.
Bất cứ giây phút nào chúng ta lơi lỏng ngưng nghĩ hay gián đoạn là chúng ta có
thể bị sai lạc hay tai họa.
-
Chúng ta phải ý thức được rõ ràng là chúng
ta nương tựa Phật nào? Phật gì? hay phẩm hạnh của Chư Phật?
Nếu nương tựa Phật hiểu một cách cứng ngắc và thông
thường theo như nhiều người thường nghĩ thì hiện bây giờ Phật ở đâu? làm sao
chúng ta thấy để mà nương tựa đây? Nương tựa tượng Phật hay tranh Phật? Nương tựa
Phật Thích Ca hay A Di Đà? Trong vô lượng chư Phật chúng ta nên nương tựa Phật
nào đây? Nếu chúng ta nương tựa chỉ một vị Phật thì liệu vị Phật kia có buồn,
có giận, có trách chúng ta không?
Nếu
người này nương tựa vị Phật này, còn người kia nương tựa vị Phật khác thì như vậy
có khác nhau và chống trái nhau không? Nếu Chư Phật có thể giúp đỡ, bảo hộ hay
cứu vớt chúng ta thì tại sao ngày trước Phật Thích ca lại không thể giúp cho
người anh em chú bác, người thị giả ân cần, người tài ba đa văn Anada được chứng
đạo Thánh quả? Tại sao Phật Thích Ca lại không thể giúp cứu sống lại được đứa
con cưng quý duy nhất của người phụ nữ đáng thương khi nàng đến cầu xin Ngài?
-
Chúng ta phải biết được ta nên nương tựa
Pháp nào? Thế gian Pháp hay Phật pháp? Bất liễu nghĩa hay liễu nghĩa Pháp? Tục đế
hay Chân đế? Chân lý tương đối hay chân lý tuyệt đối?
Chư
Tổ nói: "Phật pháp bất ly thế gian pháp" Vậy chúng ta phải nương tựa
Pháp tương đối hay tuyệt đối đây? Ngay khi Đức Phật còn tại thế, chính những lời
dạy được phát ra từ kim khẩu của Ngài và các bậc tăng sỹ trong những ngày đầu
thành lập Tăng đoàn toàn là giới danh gia vọng tộc, vưong tôn công tử học rộng
hiểu nhiều, thế mà còn không hiểu được đúng lời Ngài dạy để rồi đi đến việc thực
tập sai lầm. Thế thì chúng ta ngày nay đã cách Phật quá xa, lại không được học
kinh điển từ chính gốc ngôn ngữ của Ngài giảng nói, thì liệu việc học và hành của
chúng ta có đúng và có gặt hái được kết qủa tốt đẹp hay không?
Kinh
điển lại qúa nhiều, nếu chúng ta dành cả một đời người cũng không biết có thể học
hiểu và ứng dụng được hết hay không? Mỗi vị giảng sư lại diễn giảng một hướng
khác nhau và nhiều khi lại còn mâu thuẫn nhau, như vậy chúng ta biết nên nương
theo Pháp nào cho đúng đắn và thích hợp đây?
-
Chúng ta phải biết nương tựa Tăng như thế
nào? Nhất là ở xã hôi phương Tây ngày nay, Chùa chiền, Thiền viện thi rất nhiều
nhưng có bao nhiêu nơi có được chư Tăng trú ngụ?
Những
nơi có được chư Tăng trú ngụ thì được mấy Tăng? hay nhất Sư, nhất tự? và những
vị này có là mẫu mực để cho chúng ta nương tựa hay không? Nan giải, thật là nan
giản!!!
Một
thiền sinh đơn giản chân chính nên học hỏi và nương tựa Tam Bảo một cách thông
minh và thiết thực đúng như tinh thần Đức Phật đã dạy (trong kinh Pháp Hoa). Mượn
thế gian hay hình tướng Tam Bảo để quay về nương tựa Tam Bảo của tự thân.
Lấy
ví dụ, khi chúng ta bước chân trần trên mặt đất ngay giữa ban ngày với ánh sáng
ngập tràn xung quanh nhưng nếu chúng ta đang bận rộn với những ý nghĩ trong đầu
óc mình hay đang nói chuyện điện thoại với ai đó hoặc lơ đễnh không chú tâm,
thì chúng ta sẽ có thể đạp lên những mảnh miễng chai, gai, hay đá nhọn trên mặt
đường. Chúng ta cũng có thể đạp phải phân chó mèo, nước bùn sình hay vấp, trượt
chân, té ngã,
v.v.v
Do vì chúng ta đã thiếu vắng ánh sáng tỉnh thức bên trong của chinh ́ mình. Ngược lại, nếu chúng ta đang đi giữa đêm
tối và xung quanh không có ánh sáng, ánh đèn, nhưng nếu chúng ta cẩn thận, tập
trung và chú tâm khi đặt từng bước chân xuống mặt đường. Khi bàn chân của chúng
ta vừa chạm phải một vật gì sắc bén ngay lập tức chúng ta sẽ nhớm chân lên hay
bước lui trở lại. Cho dù chúng ta có thể chưa phận biệt được rõ ràng vật bén nhọn
đó là một miếng miễng chai hay một cái gai, một miếng kim loại nhưng NÓ biết nếu
tiếp tục đạp xuống thì sẽ gây tổn hại hay đau đớn. Cũng vậy, nếu khi chúng ta đạp bàn chân xuống
mà cảm nhận ướt, mềm hay lạnh thì ngay lập tức NÓ sẽ nhấc lên và dừng lại chớ
NÓ sẽ không dại dột gì mà bước tới để
bị ướt, bị trượt hay bị dẫm vào đám
phân dơ bẩn. Bởi vì chúng ta đã luôn thắp lên ánh sáng của sự tỉnh thức bên
trong chúng ta.
Quý vị thấy rõ ràng là ngay lúc chúng
ta lâm nguy, gặp chướng ngại, nguy hiểm như thế, đâu có vị Phật hay Bồ tát nào
hiện đến nhắc nhở hay cứu giúp chúng ta đâu? Tăng thân hay người thương của
chúng ta nhiều khi cũng chẳng có mặt ở đó để giúp đỡ cứu hộ mình mà chỉ có NÓ,
chỉ có sự tỉnh giác thường trực của chúng ta nhắc nhở và bảo hộ chúng ta mà
thôi. Đó là cái mà chúng ta hay chư Phật gọi là Phật tánh hay Tánh
giác, tánh Biết mà không một ai trong chúng ta không có cả. Chỉ có điều
chúng ta không giúp cho NÓ được hiện hữu và ứng dụng thường xuyên mà thôi.
Vậy Quy Y Phật chân chính và thực tế
nhất là chúng ta phải biết luôn quay về thắp sáng sự chú tâm tỉnh thức bên
trong mỗi chúng ta, thì bất luận là ngày hay đêm, bất cứ nơi nào và gặp bất cứ
hoàn cảnh nào NÓ cũng đều giúp đỡ và bảo hộ chúng ta, đem đến những điều tốt đẹp nhất cho mình. Đó
là một trong những PHẨM HẠNH cao quý
nhất của tất cả Chư Phật. Chúng ta chỉ cần y cứ, nương tựa, thực hành một phẩm
hạnh này thôi thì cũng đã gặt hái được vô lương lợi lạc rồi phải không quý vị. Nếu ánh sáng của sự tỉnh thức liên tục thường
hằng được chiếu rọi thì làm sao chúng ta có thể sa hầm, sụp hố, hay rơi vào
hoàn cảnh đen tối khó xử, bế tắc. Như vậy chúng ta đã không thể nào rơi vào cảnh
giới tối tăm, khổ đau ngay trong kiếp sống này chớ nói gì đến mai sau. Đó được
gọi là thoát khỏi sự rơi vào cảnh giới của Địa ngục, không phải chờ chết đi mới
rơi vào mà lắm khi chúng ta đang sống trong đó khi còn mang thân người trong kiếp
sống hiện tại.
Tất
cả Pháp đức Phật giảng nói dù cho ba tạng kinh điển vẫn không ngoài KHỔ-
KHÔNG-VÔ
THƯỜNG-VÔ NGÃ. Cho dù là Tứ Diệu Đế, Tứ Niệm Xứ, Tứ
Chánh Cần, v.v.v tất cả những quy luật mà chúng ta thường nghe như: luân hồi,
nhân qủa, vô thường, chẳng phải là quy luật của Đạo Phật hay do Đức Phật đặt
ra. Tất cả những tên gọi khác nhau đó cũng không khác với cái gọi là "Luật
bảo toàn năng lượng" hay "Luật Hấp Dẫn", là những quy luật tất yếu
của tự nhiên, vũ tru. Cho dù chúng ta thuộc tôn ̣ giáo nào, chủng tộc nào, tầng
lớp nào trong xã hội. Cho dù chúng ta có tin hay không tin, thì những quy luật
này vẫn luôn vận hành một cách liên tục, khách quan và không ngừng xung quanh
chúng ta và ngay cả trong châu thân của mỗi chúng ta từ thể chất đến tinh thần,
từ hữu hình đến vô tướng.
Trong
cơ thể chúng ta, cứ mỗi một giây phút có hàng ngàn, hàng triệu tế bào được sinh
ra và cũng có hàng ngàn hàng triệu tế bào bị chết đi hay phân hủy. Cũng vậy,
tâm thức chúng ta luôn thay đổi và các làn sóng tín hiệu phát ra trong não bộ
và cơ thể chúng ta liên tục thay đổi, không ngừng di chuyển và biến đổi.
Như
vậy, trong vô lượng Pháp môn, trong vô số kinh điển và quy luật trong Đạo Phật
và trong vũ trụ, chúng ta chỉ cần lắng nghe và thuận theo một quy luật duy nhất:
“MỌI
PHÁP LUÔN ĐỔI THAY” thì chúng ta đã thoát được mọi khổ đau, phiền muộn
và sẽ không gây tạo thêm nhiều nỗi khổ niềm đau cho mình và người về sau rồi.
Nếu
chúng ta biết moị pháp luôn đổi thay thì chúng ta sẽ không còn cố chấp, bảo
thủ, tham lam, ích kỷ, thu gom tích lũy, không c n ganh ghét đố kỵ, không còn
ham ăn, ham ngủ hay làm việc kiếm tiền một cách thái qúa để rồi thân tâm ta bị
bệnh tật, khổ đau, phiền não hành hạ.
Ngay
cả khi chúng ta đang thành công trên mọi mặt, chúng ta cũng không tự cao tự đại
huênh hoang hay bám viú, vì chúng ta biết rằng một ngày nào đó chúng nó sẽ tan
biến.
Ngược
lại, nếu chúng ta đang rơi vào một hoàn cảnh bi đát, một cơn bệnh ngặt nghèo
hay đang ở dưới tận cùng của vực thẳm, chúng ta cũng không bi quan yếm thế, tuyệt
vọng, khổ đau. Vì chúng ta biết rằng với niềm hy vọng, niềm tin và sự nổ lực
thì một ngày nào đó chúng ta sẽ vượt qua giai đoạn khó khăn hiểm nghèo này. Sau
cơn mưa trời lại sáng mà.
Trong
vô lượng Pháp, chúng ta chỉ cần luôn tâm niệm và thực hành sống thuận với PHÁP
này thì thực sự chúng ta sẽ không bao giờ bị dụ dẫn vào những chổ tham lam,
không bị lừa gạt, mất mát, khổ đau. Và như vậy chúng ta sẽ thoát đưọc cảnh giới
của Ngã qủy ngay trong hiện tại, trong kiếp sống này chứ không phải sau khi
chúng ta chết.
Quy
Y Tăng.
Chư
Tăng ngày một giảm dần về cả số lượng lẫn chất lượng. Cuộc sống của chúng ta
thì càng ngày càng trở nên bận rộn. Như vậy chúng ta phải đi đâu để tìm cho được
một chốn già lam có đủ số lượng người xuất gia để được gọi là Tăng (ít nhất là
4 vị). Đi đâu để gặp cho được tăng thân thanh tịnh và hòa hợp để được nương tựa
đây? Một thiền sinh học Phật một cách chân chánh phải biết quay về nương tựa
Tăng thân của tự thân mình. Chúng ta chẳng cần phải đi đâu xa. Chúng ta chẳng cần
phải nhọc công đi tìm kiếm ở phương nào. Trong mỗi con người của chúng ta, ai
ai cũng có vô lượng những tăng thân từ lớn cho đến nhỏ.
Mổi
cơ thể con người chúng ta có cả hàng chục hệ thống như: thần kinh, hô hấp, tuần
hoàn, tiêu hóa, bài tiết, miễn dịch, xương khớp, cơ bắp, da, v.v.v Mỗi hệ thống
lại có vô số những cơ quan khác nhau trong đó. Ví dụ như hệ tiêu hóa có răng,
miệng, môi, lưỡi, cuống họng, dạ dày, gan, mật, tuỵ tạng, lá lách, ruột non, ruột
già, v.v.v Mỗi cơ quan lại có vô số những tế bào trong đó. Ví như lá gan của
chúng ta là do hàng triệu triệu tế bào khác nhau hợp lại mà thành. Trong mỗi một
tế bào đơn lẻ lại có chứa rất nhiều phần tử khác nhau như: màng tế bào, nhân,
màng nhân, nhiễm sắc thể, không bào, ty thể bộ, lạp bộ, lục lạp, sắc lạp, vô sắc
lạp, ty thể không chất diêp̣ luc̣, v.v.v
Như
vậy nếu chúng ta biết quay về lắng nghe, nương tựa và giúp đõ những tăng thân
ngay trong chính cơ thể của mỗi chúng ta, từ những tế bào li ti, cho đến các
cơ quan và hệ thống được luôn hòa hợp, kết nối, hợp tác với nhau làm việc một
cách nhịp nhàng không ngăn trở chống trái nhau thì có lẽ chúng ta sẽ chẳng bao
giờ bị tắc nghẽn, bế tắc, rối loạn hay bệnh tật. Nếu chúng ta có thể luôn lắng
nghe, hợp tác, giúp đỡ và nương tựa những tăng thân này liên tục và làm cho
chúng thanh tịnh trong sạch thì chúng ta cũng chẳng bao giờ bị nhơ bẩn, ô nhiễm,
hôi hám hay bệnh tật khổ đau.
Tóm
lại, một thiền sinh bình thường chân chính, nếu chỉ biết quy y Tam bảo một cách
đúng đắn và thực hành một cách liên tục
tỉnh gíác thì Tam Bảo đều quy về một mối và đem lại vô số lợi lạc từ thể chất
đến tinh thần cho mình rồi. Huống chi nếu chúng ta học và thực tập thêm những lời
dạy khác của Chư Phật, chẳng hạn như quán niệm về bốn loại thức ăn là-đoạn thực,
xúc thực, tư niệm thực và thức thực. Tìm hiểu và ứng dụng tại sao Chư Phật dạy:
"Thiểu dục tri túc" tức là ít muốn và biết đủ thì sẽ được an lạc và hạnh
phúc. Tuy nhiên trong lúc khác thì Phật lại dạy "Tam thường bất túc"
tức là việc ăn, mặc và ngủ phải không nên cho đầy đủ.
Nếu
chúng ta không tìm hiểu cho kỹ để hiểu và không có sự thực hành thì chúng ta sẽ
không hiểu được lòng từ bi và trí tuệ siêu việt của Chư Phật đã muốn dành cho
chúng ta như thế nào.
Hy
vọng rằng chúng ta sẽ có thì giờ và cơ hội trong khoá tu để tìm hiểu sâu hơn và
ứng dụng một cách thiết thực những lời dạy này của Chư Phật để thấy được sự lợi
lạc của chúng ngay trong giây phút thực tại và trong kiếp sống này.
Mong
sẽ được chia sẽ thêm với đại chúng trong khoá tu Bắc Mỹ 2016.
Kính
chúc quý vị vô lượng an lạc, kiết tường và tinh tấn.
Sa môn Thích Tâm Thành
